Profielkeuze in de bovenbouw van de HAVO: alles wat je moet weten
Aan het einde van leerjaar 3 op de havo maak je een belangrijke keuze: je kiest een profiel. Dit profiel bepaalt welke vakken je in de bovenbouw gaat volgen, welke vervolgstudies je kunt doen en welke toekomstmogelijkheden je hebt. Het is dus een keuze die invloed heeft op je richting naar het hbo of de universiteit. Gelukkig is het havo-profielsysteem overzichtelijk en biedt het genoeg ruimte om een profiel te kiezen dat past bij jouw talenten en interesses.
Wat is een profiel?
Een profiel is een vakkenpakket met een bepaalde richting. Het bestaat uit:
- Een gemeenschappelijk deel: dit volgt iedereen, zoals Nederlands, Engels, maatschappijleer, culturele en kunstzinnige vorming (CKV) en lichamelijke opvoeding.
- Een profieldeel: vakken die verplicht bij jouw profiel horen, bijvoorbeeld wiskunde, natuurkunde of geschiedenis.
- Een vrij deel: keuzevakken die je zelf mag invullen, zoals een extra taal, kunstvak of een vak dat aansluit bij je vervolgstudie.
Waarom een profiel kiezen zo belangrijk is
Het kiezen van een profiel is een van de eerste grote keuzes in de bovenbouw, en het heeft best wat invloed op jouw schooltijd en toekomst.
Het bepaalt welke vakken je in de bovenbouw krijgt.
Zodra je een profiel kiest, weet je precies welke vakken je gaat volgen in leerjaar 4 en 5. Zo kun je je focussen op de vakken die passen bij jouw interesses en talenten.
Het legt een basis voor je vervolgopleiding.
Sommige profielen sluiten beter aan bij bepaalde studies in het hbo of wo. Door nu een profiel te kiezen dat past bij wat jij later wilt doen, zorg je dat je goed voorbereid bent op die volgende stap.
Het helpt je om vakken te kiezen die bij jou passen.
Iedereen heeft sterke kanten en vakken die meer energie geven dan andere. Met een profiel kun je vakken volgen waarin je uitblinkt en die je leuk vindt, zodat leren niet alleen makkelijker, maar ook leuker wordt!
Overzicht van havo-profielen
Op de havo zijn er vier profielen waar je uit kunt kiezen:
1. Cultuur en Maatschappij (C&M)
- Vakken: Geschiedenis, een moderne vreemde taal (bijvoorbeeld Frans of Duits) en vaak ook kunstvakken.
- Past bij jou als je creatief, talig en geïnteresseerd bent in cultuur, kunst en maatschappelijke vraagstukken.
- Voorbeelden van vervolgstudies: Communicatie, Journalistiek, Kunstopleidingen, Toerisme, Taal- en cultuurstudies.
2. Economie en Maatschappij (E&M)
- Vakken: Economie, Geschiedenis, Wiskunde A of B en vaak een moderne vreemde taal.
- Past bij jou als je geïnteresseerd bent in economie, handel, politiek en internationale ontwikkelingen.
- Voorbeelden van vervolgstudies: Bedrijfskunde, Commerciële Economie, International Business, Rechten.
3. Natuur en Gezondheid (N&G)
- Vakken: Biologie, Scheikunde en Wiskunde A of B. Vaak ook Natuurkunde als keuzevak.
- Past bij jou als je goed bent in exacte vakken en geïnteresseerd in gezondheid, natuur en mensen.
- Voorbeelden van vervolgstudies: Geneeskunde, Biologie, Tandheelkunde, Voeding & Diëtetiek, Psychologie.
4. Natuur en Techniek (N&T)
- Vakken: Wiskunde B, Natuurkunde en Scheikunde.
- Past bij jou als je logisch en technisch denkt en interesse hebt in bouwen, ontwerpen en technologie.
- Voorbeelden van vervolgstudies: Bouwkunde, Werktuigbouwkunde, Informatica, Natuur- of Technische Wetenschappen.
Per profiel zijn er 2 of 3 verplichte vakken die je volgt zodra je voor dat profiel hebt gekozen.
Natuur en techniek
- Wiskunde B;
- Natuurkunde;
- Scheikunde.
Natuur en gezondheid
- Wiskunde A;
- Biologie;
- Scheikunde.
Economie en maatschappij
- Wiskunde A;
- Economie;
- Geschiedenis.
Cultuur en maatschappij
- Geschiedenis;
- Moderne vreemde taal.
Naast de vakken die verplicht zijn binnen je profiel, kies je ook nog één of twee extra vakken die bij je profiel passen. Hoeveel dit er zijn, hangt af van je profiel:
- Natuur en techniek, Natuur en gezondheid en Economie en maatschappij: je kiest 1 profielkeuzevak.
- Cultuur en maatschappij: je kiest 2 profielkeuzevakken, namelijk één cultuurvak en één maatschappelijk vak.
Bovendien mag je, als je wilt en je school dit aanbiedt, extra keuzevakken volgen. Zo kun je bijvoorbeeld een vak kiezen dat je leuk vindt of dat je helpt bij een vervolgopleiding.
Tips voor het kiezen van een profiel
Kijk naar je interesses
Welke vakken vind je leuk en waar krijg je energie van? Als je bijvoorbeeld graag bezig bent met taal en cultuur, kan C&M goed bij je passen. Ben je juist sterk in biologie en scheikunde, dan is N&G een logische keuze.
Denk vooruit
Bedenk alvast wat je later wilt studeren. Voor een opleiding in de techniek heb je vaak N&T nodig, terwijl je met E&M makkelijker richting economische studies kunt gaan. Kijk dus goed naar de toelatingseisen van opleidingen die je interessant vindt.
Vraag advies
Je hoeft deze keuze echt niet alleen te maken. Het kan heel fijn zijn om je twijfels en ideeën te bespreken met je mentor, een docent of je ouders. Zij kunnen je helpen ontdekken waar je talenten en sterke punten liggen, en misschien zien zij mogelijkheden die jij zelf nog niet hebt bedacht. Door hierover te praten krijg je vaak meer duidelijkheid en durf je ook een keuze te maken waar je zelf achter staat.
Wees jezelf
Het belangrijkste is dat je een profiel kiest dat echt bij jou past. Natuurlijk kan het verleidelijk zijn om te kiezen wat je vrienden doen, maar onthoud: jij gaat de lessen volgen en de examens maken. Kies dus iets waar je energie van krijgt, waarin je gemotiveerd blijft en waar jij blij van wordt. Zo houd je het leuk én haal je het beste uit jezelf.
Het kiezen van een profiel is een spannende stap richting de toekomst. Gelukkig hoef je dit niet alleen te doen. Bij MyTutor.nl helpen we je niet alleen met het maken van de juiste keuze, maar begeleiden we je ook richting een succesvol examenjaar!
