Profielkeuze in de bovenbouw van het VMBO

.

Vanaf het einde van leerjaar 2 op het vmbo maak je een belangrijke keuze: je kiest een profiel. Dit profiel bepaalt welke vakken je gaat volgen, welke vaardigheden je ontwikkelt en welke richtingen je later op het mbo of eventueel de havo kunt kiezen. Het is een grote stap, omdat deze keuze invloed kan hebben op je toekomst. Gelukkig is het VMBO-profielkeuzesysteem sinds enkele jaren overzichtelijker en flexibeler gemaakt, zodat je meer ruimte hebt om iets te kiezen dat bij jou past!


Leerwegen op het vmbo

Aan het einde van leerjaar 2 op het vmbo maak je niet alleen een profielkeuze, maar ook een keuze voor je leerweg. De leerweg die je kiest, bepaalt hoe jouw lessen worden opgebouwd en hoeveel aandacht er wordt besteed aan algemene vakken versus beroepsgerichte vakken. Op het vmbo zijn er vier verschillende leerwegen:
Theoretische leerweg (vmbo-t)
In deze leerweg volg je vooral algemene vakken (avo-vakken). Dit is de meest theoretische richting en bereidt je goed voor op doorstroom naar de havo of vervolgopleidingen op het mbo.
Gemengde leerweg
Bij de gemengde leerweg volg je iets minder algemene vakken dan in de theoretische leerweg. In plaats daarvan krijg je meestal een paar uur per week beroepsgericht onderwijs. De algemene vakken zijn wel van hetzelfde niveau als bij vmbo-t.
Kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo kader)
In deze leerweg combineer je algemene vakken met beroepsgerichte vakken. Ongeveer de helft van je schoolweek is gevuld met praktijklessen die je voorbereiden op een beroep of vervolgopleiding op het mbo.
Basisberoepsgerichte leerweg (vmbo basis)
Ook in deze leerweg volg je een combinatie van algemene en beroepsgerichte vakken. Net als bij de kaderberoepsgerichte leerweg bestaat ongeveer de helft van de schoolweek uit praktijkgericht onderwijs. Deze leerweg is geschikt als je vooral praktisch ingesteld bent en later direct aan de slag wilt in een beroep of een mbo-opleiding.
Elke leerweg heeft een ander niveau van vakken en praktijkervaring, maar het uiteindelijke doel is hetzelfde: een goede voorbereiding op vervolgonderwijs en een toekomstig beroep.


Wat is een profiel?

Een profiel is een richting binnen je VMBO-opleiding. Het bestaat uit een combinatie van verplichte vakken, keuzevakken en een gemeenschappelijk deel dat alle leerlingen volgen. Door een profiel te kiezen, laat je zien waar jouw interesses liggen en welke vakken je sterker wilt ontwikkelen.
Waarom een profiel kiezen belangrijk is:
  • Het bepaalt welke vakken je gaat volgen in leerjaar 3 en 4.
  • Het bereidt je voor op je vervolgopleiding op het mbo of havo.
  • Het geeft je de kans om vakken te kiezen die passen bij jouw talenten en interesses.


De onderdelen van een profiel

Een profiel bestaat uit drie delen:
Gemeenschappelijk deel:
Dit zijn basisvakken die elke leerling volgt, zoals Nederlands, Engels, maatschappijleer, lichamelijke opvoeding en een kunstvak.
Profieldeel:
Deze vakken horen bij jouw profiel en zijn verplicht. Ze bestaan uit theorie én praktijk en zorgen ervoor dat je de vaardigheden leert die bij het profiel horen. Het exacte aanbod kan per school verschillen.
Vrije deel:
Dit zijn keuzevakken die je zelf kunt kiezen, afhankelijk van wat jouw school aanbiedt. Hier kun je bijvoorbeeld vakken kiezen die aansluiten bij jouw interesses, zoals een extra creatieve richting of een vak dat je voorbereidt op een mbo-opleiding.


Overzicht van VMBO-profielen

Het VMBO kent meerdere profielen, die aansluiten op beroepen en vervolgopleidingen. Veel scholen bieden profielen zoals:
  • Bouwen, wonen en interieur
  • Produceren, installeren en energie
  • Mobiliteit en transport
  • Media, vormgeving en ICT
  • Maritiem en techniek
  • Zorg en welzijn
  • Economie en ondernemen
  • Horeca, bakkerij en recreatie
  • Groen
  • Dienstverlening en producten

 

In de theoretische leerweg zijn er meestal vier profielen: Techniek, Zorg en welzijn, Economie en Groen (Landbouw).


Tips voor het kiezen van een profiel

1. Kijk naar je interesses
Kies een profiel dat past bij wat je leuk vindt en waar je energie van krijgt. Vraag jezelf af: Welke vakken vind ik leuk? Welke vakken vind ik makkelijk? Als je bijvoorbeeld goed bent in en plezier hebt bij biologie en verzorging, kan een profiel zoals Zorg & Welzijn goed bij je passen.
2. Denk aan je toekomst
Probeer alvast vooruit te kijken. Wil je later een bepaald beroep uitoefenen of juist doorstromen naar havo of mbo? Als je een creatieve richting op wilt, kan een profiel met Media, Vormgeving & ICT handig zijn. Wil je iets in de techniek doen, zoals bouwen of energie, dan past Bouwen, Wonen & Interieur of Produceren, Installeren & Energie beter. Zo maak je een keuze die later deuren opent.
3. Vraag advies
Je hoeft dit niet alleen te doen. Praat met je mentor, docenten of ouders over je keuze. Zij kunnen helpen om je talenten en mogelijkheden goed in kaart te brengen. Soms zien anderen dingen in jou die je zelf niet opvalt.
4. Wees jezelf
Het belangrijkste is dat het profiel bij jou past. Laat je niet alleen leiden door wat vrienden kiezen of wat populair lijkt. Denk aan waar jij goed in bent, waar je van geniet en waarin je jezelf wilt ontwikkelen. Als je een profiel kiest dat echt bij jou past, blijf je gemotiveerd en zelfverzekerd in de bovenbouw en later in je vervolgopleiding.

 

Het kiezen van een profiel is een belangrijke stap, maar daarna begint de échte uitdaging: jouw examenjaar. Bij MyTutor.nl staan we klaar om je niet alleen te helpen bij je keuze, maar vooral om je te begeleiden richting succes. Zo ga jij vol vertrouwen jouw examenjaar in én slaag je voor de toekomst die bij jou past.

Krijg direct toegang tot alle examenvakken!

Met MyTutor.nl ben je verzekerd van succes voor het centraal examen van 2026. Ontdek onze samenvattingen, examens gesorteerd per onderwerp en begrippenlijsten om jouw studieproces te optimaliseren en vol vertrouwen te slagen!

Ik ga slagen!